TÜRK MÜZİĞİ SÖZLÜĞÜ

Sofyan usûlüne Arapça'da verilen isim. Eski icrâcılar tarafından kullanıldığı halde bugün unutulmuştur.

Klâsik Türk müziğinde kullanılmış birleşik makam. Günümüze örneği ulaşmamıştır.

Halk şiirinin 8'li hece ölçüsüyle yazılan ve Güney Türkmenleri arasında yaygın olan uzun hava türü. Bkz. Farsak.

Elazığ yöresinde okunan bir hoyrat biçimi.

Bir kelimenin sonundaki sessiz harfin, ardından gelen kelimenin sesli harfiyle birleşmesi, ulama.

Bir makamı oluşturan her bir sesin görevleri için kullanılır.

Klâsik Türk müziğinde kullanılmış bir makam ismi.

Klâsik Türk müziğinde kullanılmış birleşik makam. Nevâ (re) sesi üzerine aktarılmış inici bir Beyâtî makamı dizisine, çârgâh sesi üzerine aktarılmış bir Rast beşlisi ile segâh sesi üzerindeki (yerinde) Segâh dörtlüsü veya Segâh makamı dizisinin eklenmesiyle meydana getirilmiştir. İnici bir seyir özelliğine sahiptir. Karar sesi segâh (koma bemollü si), güçlü sesleri gerdâniye (sol), nevâ (re)'dir. Makamın asma kararları dik hisar (koma bemollü mi) sesi üzerinde Eksik Segâh, Ferahnâk beşlisi ve Segâh üçlüsü ile nevâ (re) sesi üzerinde Uşşak, çargâh (do) sesi üzerinde Rast ve dügâh (la) sesi üzerinde Uşşak çeşnileridir.

Klâsik Türk müziğinde kullanılmış birleşik makam. Günümüze örneği ulaşmamıştır.

Bazı kaynaklarda Hüseynî-Aşîrân makamına verilen isim.

Klâsik Türk müziğinde kullanılan birleşik makam.

Klâsik Türk müziğinde usûlün darb bölümlerine ayrılarak vurulması.

1. Bir müzik eserinin ölçüldüğü usûl. Tartım. Bkz. Düzüm.

2. Bkz. Prozodi.

Maden çubuklardan oluşan bir klavyeye ucu tokmaklı bagetlerle vurularak çalınan çalgı. Klavyeyi oluşturan her bir çubuğun altında birer boru vardır ve bu borulardaki hava, çubuklara vurulmasının ardından elektronik bir araçla titreşime girer ve ses çıkartır.

Bkz. Kemençe.

Çalgısında/sanatında usta olmuş, kariyerinin doruğuna gelmiş müzisyen.

Batı dillerinde çıkarttığı ses aralığından ötürü bazen alto da denilen, viyolonselden küçük, kemandan büyük yaylı ve telli çalgı.

Klâsik Türk müziğinde kullanılmış birleşik makam. Günümüze örneği ulaşmamıştır.

Telli ve yaylı sazlar ailesindendir. Eski viola da gamba'nın gelişmiş şeklidir. Senfoni orkestraları, oda orkestraları, dörtlü ve üçlülerin içerisinde de, eşlikli ya da solo çalgı olarak da yaygın bir kullanım alanı vardır. Viyolonsel için yazılmış pek çok eser bulunmaktadır. Konçertolar bu eserler arasında dikkat çekicidir.

İnsan sesi.

Konuşma sırasında, tonlama aracılığıyla bir hece ya da kelimenin diğerlerine oranla daha belirgin kılınması.

Bir metal veya tahtaya ya da deri gerilmiş bir kasnağa vurulmak suretiyle çalınan çalgıların genel adı. Kasnak/Deri vurmalılar, Tahta/kemik vurmalılar, Metal vurmalılar, Toprak vurmalılar olarak dört ana gruba ayrılırlar. Anadolu sahası vurmalı çalgılar bakımından hayli zengindir.

Vurularak çalınan çalgılar. Bkz. Vurmalı Çalgılar.

Vurma sazların çalınma tekniği.

Klâsik Türk müziğinde bir eserin usûl yapısına göre bölümlenişi. Bkz. Darb.